Vijf jaar geleden bereikten de bijna 200 deelnemende landen aan de internationale klimaat conferentie overeenstemming over een bindend klimaatakkoord. Iedereen zag wel in dat wij dringend iets moesten doen om de toenemende verandering in ons weer gestel bij te sturen. Men was er ook bewust van dat de uitstoot van broeikasgassen, zoals CO2, moesten worden teruggedrongen en de opwarming van de aarde moet worden beperkt tot maximaal 2 graden, met 1,5 graad als streefwaarde.
De uitkomst van de klimaatconferentie werd met veel vreugde ontvangen ook al was men er bewust van dat men niet ver genoeg was geraakt met de broodnodige afspraken. Zo zijn er geen afspraken gemaakt over de vervuilende lucht- en scheepvaartsector.
Het klimaatverdrag dat in september 2016 geratificeerd kon worden kon op 4 november 2016 in werking treden, maar had al snel een Amerikaanse president die het met de voeten trad en in de Verenigde Staten de vervuiling meer kansen gaf om toe te nemen. De Verenigde Staten waren al de opvallende afwezige op de 1995 conferentie in Berlijn en voor het tekenen van het Kyoto-protocol.
Het Klimaatakkoord van Parijs 2020-2050 moest ons zekerheden brengen dat de 195 ondertekende landen de situatie nu ernstig zouden aanpakken en zo snel mogelijk hun best zouden gaan doen om de uitstoot van broeikasgassen en schadelijke stoffen te verminderen in combinatie met de beschikbare techniek van dat moment. Daarbij houdt het Klimaatakkoord van Parijs rekening met verschillen tussen landen.
Er was afgesproken dat armere landen die moeite konden hebben met het behalen van klimaatdoelstellingen zouden kunnen putten uit een fonds dat door rijkere landen zou worden gevuld. Dit is echter geen bindende afspraak wat ons doet inzien waarom het nu vijf jaar later nog steeds niet goed verloopt. Wanneer alle rijke landen zich aan de afspraak uit het Klimaatakkoord van Parijs zouden houden, dan ging het in de jaren 2020-2025 om een fonds van 91 miljard euro (100 miljard dollar) per jaar gaan.
Wat wij de laatste jaar wel hebben kunnen zien is dat geld nog steeds in de watten wordt gelegd, maar de natuur en de mensen nog altijd niet. De maatschappelijk onmacht ten aanzien van de geldmarkten die sociale ongelijkheid creëren blijft onverantwoord groot. Dat er nu meer over wordt gepraat, betekent voorlopig niet dat er ook iets verandert.
Wij zijn meer en meer in een maatschappij komen te wonen waarbij de meerderheid van de bevolking het meest geïnteresseerd is in eigen gewin. Liefst hebben ze die hebbedingetjes waar hun oog op gevallen is en kijken zij uit om het meest recente materiaal op de kop te tikken. Waar het vandaan komt en hoe en door wie het gemaakt is interesseert velen niet.
Een grote meerderheid van de bevolking bleek in 2020 zo veel te consumeren dat het leek alsof zij er geen idee van hebben dat het niet goed gaat met onze aarde. Ze willen er ook niet bij stil staan hoe het komt dat wij de laatste jaren met bepaalde ziekten en crisissen (zoals de dioxinecrisis) opgescheept werden. In welke mate er onrecht aan dieren wordt gedaan willen velen niet weten en als wij het vele dierenleed aanhalen wordt ons verweten te emotioneel te zijn en geen oog te hebben voor wat wij als mens wel nodig hebben.
Nochthans moeten al die consumenten beseffen dat alles wat zij willen eten gekweekt moet worden, en dat daarvoor ook grond en water voor nodig zijn. Het water dat we drinken, het voedsel dat we eten, de andere energie die we nodig hebben en tal van natuurlijke rijkdommen die de basis voor onze welvaart vormen zijn zaken waar wij als mens en gebruiker veel meer bewust van moeten worden. De consument moet meer bewust gemaakt worden dat als we allemaal samen steeds meer de draagkracht van dat natuurlijke kapitaal overvragen, we niet alleen in nesten zullen geraken, maar ook het hele gestel zullen ondermijnen en uiteindelijk een hele reeks mensen ook zullen doen lijden door tekorten en onverdraaglijke weersomstandigheden.
De grote meerderheid heeft in de afzonderingstijd met de meerdere lockdowns niet echt tijd genomen om eens over zijn gebruik na te denken. Veeleer hebben verscheidene mensen meer tijd genomen om rondom zich nog meer hebbedingetjes aan te schaffen, en koerierdiensten maar heen en weer te laten rijden om zo nog eens extra bij te dragen aan de luchtvervuiling. En we zijn zo stom om dat inderdaad te blijven doen. Zo holt de biodiversiteit, ondanks wat inspanningen, verder achteruit. Al te veel broeikasgassen warmen de aarde verder op, waardoor wij in België dit jaar het warmste jaar sinds de metingen kunnen noemen.
Men zou denken dat de grootmachten van de wereld er iets aan zouden doen om de inwoners te beschermen. Maar een mondiale economie bleef nog steeds de ecologische pijngrenzen van onze planeet verder doorboren.
Gelukkig mag er een klein lichtpuntje geweest zijn in 2020. Dat de samenleving er enkel naar kijkt, bleek onjuist te zijn. Wetenschappers wijzen al meer dan veertig jaar op de systemische onhoudbaarheid van onze ongebreidelde opsoeperende levenswijze. Tijdens de extra televisieprogramma’s die op de Vlaamse huiskamers werden losgelaten kon men meerdere mensen horen die aankloegen hoe verkeerd het aan het gaan is met onze maatschappij en hoe het tijd wordt om het tij te keren. Ook leek het wel nu dat mensen meer thuis moesten blijven, ze ook de tijd namen om meer te gaan wandelen. Ook al viel het op dat daar dan in de natuur meer vervuild werd, kon men toch hopen dat meerderen de mooiheid van onze aarde weer zouden gaan waarderen.
In ieder geval kon men de vorige jaren meerdere milieubewegingen en ecologische partijen hun leden alsook hun financiële mogelijkheden zien aangroeien, dat als een teken kon opgevangen worden dat in 2020 wel wat meer mensen hiervoor oog kregen. De grotere aftrekmogelijkheid voor de belastingaftrek was hier bij een welgekomen tegemoetkoming van vader staat.
Maar het tij keren konden deze groeperingen nog niet, allesbehalve zelfs. Steeds meer lijken milieubewegingen zich vast te rijden in een systeem dat niet functioneert. Ze hoppen mee van milieutop naar klimaattop, die al te vaak zonder enig besluit of resultaat uiteengaan… en in geen geval de systemische veranderingen brengen die hoogdringend zijn.
Men mag zelfs zeggen dat er in dat realpolitieke klimaat een vorm van zinsverbijstering optreed bij woordvoerders van sommige milieubewegingen die men soms moeilijk nog kan begrijpen. 2050 blijkt namelijk een jaar te worden waar wij met veel ongenoegen zullen moeten vaststellen dat we het weer niet gehaald hebben.
Toch kon 2020 wat meer hoop brengen als wij zagen hoe bepaalde grote concerns toch blijk geven van zich te willen inspannen. Ze maken zelfs al reclame met hun pogingen om het milieu te ontlasten. En dat is een goed voorteken. Het betekent dat ze beseffen dat ze met een groen beleid ook nog geld zullen kunnen verdienen. Meer mensen zijn ook bereid meer te betalen voor een bepaald product als ze mogen geloven dat er fair trade achter zit en de natuur niet overbelast.
We zien grote energieconcerns niet langer investeren in fossiele brandstoffen maar wel in windenergie. We zien zelfs banken die adviseren om niet langer voor klassieke energiecentrales te kiezen maar wel voor zonne-energie en de ethische en ecologische fondsen zitten in de lift.
Hoewel heel reëel en in de goede richting gaat, is het toch onvoldoende om het tij te keren. Iedereen moet degelijk beseffen dat er geen tijd is voor uitstelgedrag. We moeten ons terdege af gaan vragen wat wij willen opofferen voor de luxe die wij wensen te genieten en of er geen andere mogelijkheid is om diezelfde of zelfs nog meer luxe te hebben zonder zulke schade aan onze omgeving aan te richten.
+
Voorgaande
De domper op velen hun succespad
2020 en het onfatsoen van het grote geld
Constant schuldig verzuim in 2020 als het om ongelijkheid draait
Interview ‘De liberale democratie is bezig zijn eigen graf te graven’
Mens of Consumens: Wat is tegenwoordig nog sociaal?
Toenemende overstromingen bedreigen vijfde van wereldeconomie
Geen tijd meer voor uitstelgedrag
Coronacrisis biedt geen oplossing voor het broeikaseffect
Hoe Gaan We Dit Uitleggen – Jelmer Mommers (boekbespreking)
++
Aanvullende artikelen
- Witte, grijze en zwarte tinten voor de Lage Landen en Europa
- Dagelijkse Gedachte voor de Bijbellezing van de dag: Een waardig gebruik voor Gods Schepping (januari 02)
+++
Gerelateerd
- Mensen
- dat is zooooo GEK!!!
- Dat is zoooooo JAMMER!!!
- Circulaire, groene- of blauwe economie? Nee, duurzaamheid sukkel!
- De wereld van informatie en de impact op het milieu
- Om woest van te worden, als met dezelfde ‘vermeende’ lege retoriek wordt teruggeslagen in klimaatdebat @fd #eu @EU_Commission @TimmermansEU
- In Goede En Superkutte Dagen
- Hoeveel (on)gelijkheid kunnen wij aan?
- 4 weken zonder nieuws
- Geen tijd meer voor uitstelgedrag
- De groene mama ligt nu in de winkels en webshops! [Inkijkje in de hoofdstukken]
- Een milieuvriendelijke stadstuin creëren
- Global Warming
- Maastricht University evening course health and climate change