De dominante klassen zijn actief in de weer tegen de gedomineerde klassen. Er wordt gezegd dat niemand nog over de volksklasse spreekt. Dat is volgens de jonge schrijver Édouard Louis (28) niet waar. Hij zegt met zachte stem in schril contrast met de radicale bewoordingen waarin hij zijn klasse, de arbeidersklasse, verdedigt:
In feite is er in het discours van de dominante klassen over de volksklasse een zekere obsessie, maar dan om ze te beledigen. De laatste tijd hebben we dat bij Macron vaak gehoord. Hij heeft het over “zij die aan het staartje bengelen”, de “luiaards”, “zij die de hervormingen tegenhouden”, “zij die niet willen werken”, enz.
Hij heeft de kloof gezien tussen die wereld en de wereld van zijn kindertijd.
Dat heeft me bewust gemaakt van het sociale geweld en het onrecht.
Toen hij de betoging van de Gele Hesjes zag had hij het gevoel dat zij de mensen waren waarover hij in zijn boeken probeerde te vertellen. Hij zegt:
En voor een keer hoorde men hun stem. Voor een keer kreeg je hen te zien. Eindelijk hoorde je over wat de politiek in het echte leven betekent, geen grote abstracties zoals het “sociaal contract”, de “republiek”, … Mensen die zeiden:
“We hebben geen geld om eten te kopen, we kunnen de huur niet betalen, …”.
Het was belangrijk me in het debat te mengen. Ik had het gevoel dat niemand voor hen opkwam.
Wij kunnen indenken dat in Frankrijk zoals in vele andere landen een bepaalde groep mensen achter een mistgordijn verdwijnt. Wij moeten beseffen dat in onze maatschappij er heel wat mensen zijn die eigenlijk als een machine werken en ook zo behandelt worden. Of in feite de moderne slaven zijn geworden.
Édouard Louis zegt
Met het verschijnen van de gele hesjes verscheen ook een werkelijkheid waaraan de media niet gewend zijn. Omdat die onzichtbaar wordt gemaakt. Als we op televisie politici zien, horen we nooit een kassierster die zegt:
“Mijn handen doen pijn omdat ik de hele dag producten scan, altijd dezelfde beweging, van rechts naar links.”
Maar dat is de realiteit. Een grote politieke beweging is voor mij het moment waarop de echte wereld eindelijk zichtbaar wordt.

Gaarkeuken in 1936, maar nu terug een opkomend fenomeen
Er zijn bepaalde landen war men zeker erkend dat er een kastensysteem is, maar in eigen streken durft men of wil men dit niet zien. Ook in onze contreien is doorheen de jaren na de technische revolutie en een toename van een meer socialere wereld, weer een tijd gekomen waar het sociaal aspect van onze samenleving weer in het verdomhoekje wordt geduwd. Velen willen het niet zien, maar hier in België treffen wij meer en meer mensen aan die in de armoede terecht komen en hun toevlucht moeten gaan zoeken in gaarkeukens en voedselbanken. Die liefdadigheidsinstellingen die kosteloos levensmiddelen verstrekt aan hen die financieel niet of nauwelijks in staat zijn om in hun levensonderhoud te voorzien en ter voorkoming van verspilling van voedsel zijn slechts een doekje tegen het bloeden. Onze maatschappij is erg aan het verzieken en zij die kunnen zwemmen in het geld hebben er geen idee van. De meeste politiekers staan tegenwoordig ook niet meer met hun voeten in de werkelijke wereld. Zij hebben er totaal geen benul van wat één Euro voor bepaalde mensen wel betekent. De stem van het volk die zij nu en dan moeten horen laat hen enkel doen of zij die ernstig nemen en er hard moeten over debatteren om voor hen de beste oplossing te vinden. Getuige weer die triestige oplossing om de energiefactuur te verlagen.
Volgens professor economie Gert Peersman (UGent) zitten we nu trouwens met een collectieve verarming en maken wij onszelf iets wijs als we met de door de regering genomen maatregelen de consumptie op peil hopen te houden. Nu we tegen verscheidene prijsverhogingen aankijken kunnen we tegen die prijsschok niets ondernemen, behalve minder energie verbruiken. Hij zegt
“Door de prijs van energie nu goedkoper te maken, stimuleer je net opnieuw de vraag naar energie. Het geld stroomt daardoor nog meer vanuit België naar olie- en gaslanden. Ook Poetin krijgt extra geld en kan zijn oorlog langer financieren. De factuur belandt bij de overheid, die nog meer schulden maakt en het probleem naar de toekomst verschuift.”
Vervolgens is er ook het probleem dat mensen naar hun werk moeten gaan en geconfronteerd worden met het feit dat dit met het openbaar vervoer praktisch niet haalbaar is. Maar nu de prijzen aan de pomp ook omhoog schieten gaan ze nog minder verdienen.
“Benzine zit niet in de gezondheidsindex, waardoor de accijnsverlaging de index niet afremt. Ook de stookoliecheque van 200 euro komt niet in de gezondheidsindex, enkel de verlaging van de btw op gas.”
noteert Peersman.
De federale regering heeft wekenlang gebakkeleid over de energiepremie van 100 euro, de tijdelijke verlaging van de btw op elektriciteit en de uitbreiding van het sociaal tarief. Intussen veranderde de wereld en kijken wij op een oorlog in Oekraïne waarbij de energieprijzen op ongekende hoogtes pieken en wij een toestroming van vluchtelingen mogen gaan verwachten.Die vele vluchtelingen die hier gaan toe komen moeten een onderdak vinden, maar ook werk of een manier om te kunnen overleven.
Ondertussen zien wij dat de markten eigenlijk niet meer ernstig en goed denkend functioneren. Als zoiets op de beurs zou gebeuren zou men deze ‘on hold’ zetten, maar nu gebeurt dat niet en terwijl er voor vele producten niet echt een schaarste is gebruikt met die oorlog in het noorden om artificieel de prijzen de hoogte in te sturen. Hierbij wordt dan wel de gewone burger het meest in de geldbeugel getroffen.
Peersman heeft wel begrip dat de regering maatregelen neemt om de gezinnen die het hardst getroffen worden door hoge energieprijzen te helpen.
‘Maar dan moet je je tot die groep beperken. Bij een externe schok zoals deze kan je dat enkel door de transfer van rijk naar arm te vergroten’.
En dat is wat wij goed zien gebeuren. De kloof tussen arm en rijk wordt alsmaar groter. Volgens Peersman worden de meeste gezinnen in België via de automatische indexering al goed beschermd tegen de prijsschok, maar hij vergeet hierbij dat er enkele jaren geleden een indexsprong was die het inkomen geen mogelijkheid gaf om de verhoogde prijzen op te vangen. En nu er nog steeds die loonstop is hangt er voor velen een zwaard boven hun hoofd.
Wat met het argument dat goedkopere energie via de gezondheidsindex de indexering van de lonen afremt en op die manier het concurrentievermogen van bedrijven steunt?
‘’Dat effect op het concurrentievermogen is met de genomen maatregelen sowieso beperkt. Benzine zit niet in de gezondheidsindex, waardoor de accijnsverlaging de index niet afremt. Ook de stookoliecheque van 200 euro komt niet in de gezondheidsindex, enkel de verlaging van de btw op gas’.
In het begin dacht Édouard Louis dat mensen uit de heersende klasse tegen sociologische excuses waren, dat ze altijd voor verantwoordelijkheid waren, opkwamen voor het individu. Maar nu ziet hij in dat ze alleen voor individuele verantwoordelijkheid zijn als het gaat om die van de onderdrukten.
Édouard Louis zegt dat hij de werkende klasse niet stigmatiseert maar laat zien hoe divers ze is.
De echte prolofoben zijn degenen die willen verhinderen dat daarover gepraat wordt.
zegt hij.
Want als zij het over de “volksklasse” hebben, willen ze enkel en alleen praten over de blanke man, de “traditionele” arbeider, een racistische kerel, verslaafd aan de drank. Ik wil geen mythes fabriceren. Ik wil de werkelijkheid overbrengen. In mijn boeken komen heel verschillende mensen voor. In mijn kindertijd en in mijn jeugd heb ik heel uiteenlopende mensen ontmoet.
Verder verdedigt hij zichzelf met aan te halen:
De mensen die me van prolofobie beschuldigen, of dat ik over racisme en seksisme bij de werkende klasse schrijf, zeggen eigenlijk dat ik zou moeten laten zien dat die klasse mooi en netjes is, om ze zo te verdedigen, om er zo voor te vechten. Ze verdient onze steun. Maar dat is dus rechts. Ik vecht voor die mensen, of ze nu aardig zijn of niet, of ze deugen of niet. En dus kan ik de vinger leggen op het racisme binnen een gemeenschap en tegelijk vechten tegen de levensomstandigheden waaronder die mensen lijden. En vooral uitleggen waar dat racisme vandaan komt:
van uitsluiting, onderdrukking, geen toegang hebben tot bepaalde verhalen.
Als mensen uit de volksklasse op straat komen wordt er dikwijls minderwaardig over gedaan of worden de betogers als anarchisten afgeschilderd. Erg is wel dat er bepaalde anarchisten en vechtjassen van de huidige situatie en betogingsdrang gebruik hebben gemaakt om keet te schoppen, terwijl ze zo de focus van de ware reden van betoging weg namen.
Volgens Louis is het dan makkelijk zeggen van de ‘hogere klasse’ dat de anderen hun zeg niet mogen doen.
Mensen uit de volksklasse mogen zich vooral niet mobiliseren of hun mond opendoen. De bourgeoisie is een systeem van constante tegenstrijdigheden dat zegt: “Laat ze hun mond houden.”
zegt hij.
++
Aanvullende artikelen
- Een regering die maar geen stappen wil nemen om haar burgers dure energierekening te verlagen
- Toch een akkoord bereikt over de energiefactuur
- Vlaams Belang en PVDA niet te spreken over het energie akkoord
- Hoe pakken Nederland, Frankrijk en Duitsland de energiefactuur aan
- Niet enkel hogere energie prijzen
- Vivaldiregering houdt vooral van Vivaldis Lente
- Uiteindelijk een energiepakket om de energiefactuur te milderen
+++
Vindt verder ook te lezen
- “Hoe machtiger je bent, hoe minder verantwoordelijkheid je draagt”
- ‘We maken onszelf iets wijs als we met deze maatregelen consumptie op peil willen houden’
- ‘De energiemarkt is niet meer rationeel, we moeten ingrijpen’
- ‘Met deze deal steunen we de Russische oorlogskas’
- Schilderij van OCMW Temse op Gentse expo over armoede in België sinds 1800
- Wim Van Rooy over ‘Nieuw België. Een migratiegeschiedenis 1944-1978’ van Tom Naegels
- Berichten uit de peperbus van nonkel Miele (5)
- Het hoekje van Opa Adhemar (41)
- Het belang van leefstijl en vitaliteit
- Algemene loonindexering is onwenselijk
- Rubriek energietransitie – januari
- Rubriek duurzaamheid – februari 2022
- Waarom is energie zo duur?
- Vivaldesque energieflaters
- Energiearmoede: financiële ondersteuning
- Correctie: 2 regelingen energiearmoede
- Rubriek energie transitie – maart 2022
- Mittelstandsverband fürchtet Arbeitsplatzverlust
- Energiepreise …nicht mehr tragbar
- BVMW: Mittelstand begrüßt abzeichnende Spritpreissenkung: 20 Cent Rabatt können jedoch nur ein allererster Schritt …
- Benzinpreise…
- Bourgeoisie – Word of the Day Challenge
- The difference between ‘bourgeois’ and ‘bourgeoisie’
- Review of The Global Bourgeoisie: The Rise of the Middle Class in the Age of Empire by Christof Dejung, David Motadel, and Jürgen Osterhammel, eds
- An A-Z of the German Bourgeoisie
- Karl Marx and social class
- Marx, Labor Rights and Reform in Capitalism
- Thinking Karl Marx
- Thought For the Day: The Way To Crush the Bourgeoisie Is To Grind Them Between the Millstones of Taxation and Inflation
- The New Imperialist Structure